Əgər biz davamlı innovasiya mövzusunu araşdırsaq bunun dəqiq və ya ümumi razılaşdırılmış tərifinin olmadığını görəcəyik. Arthur D. Little davamlılığa əsaslanan innovasiya terminini “sosial, ətraf mühit və ya davamlılıq məsələlərinə əsaslanan yeni bazar məkanının, məhsul və xidmətlərin və ya proseslərin yaradılması” kimi tərif vermişdir.
Ancaq ümumi yenilikdə olduğu kimi, onun da heç bir sərhədi yoxdur. Bu təkcə sahibkarlıq problemləri ilə məhdudlaşmamalıdır, həmçinin bu cəmiyyət səviyyəsində yeni proseslərin və sistemlərin qəbul edilməsi ola bilər.
Davamlı innovasiya – davamlılıq mülahizələrinin (ətraf mühit, sosial, maliyyə) ideya generasiyasından tədqiqat, inkişaf və kommersiyalaşma yolu ilə şirkət sistemlərinə inteqrasiya olunma prosesidir. Bu məhsullara, xidmətlərə və texnologiyalara, həmçinin yeni iş və təşkilat modellərinə aiddir”.
Artıq müxtəlif internet mənbələrindən istifadə edərək bunun tərifini verdik və aşağıdakı iki mövzunu vurğulamaq istərdim: ATL Group olaraq bu günə kimi nə işlər görmüşük və davamlı innovasiya gələcəyi nə cür dəyişdirə bilər.
Biz ATL Group-un 2012 ci ildə təsis edərkən biz xüsusi olaraq idarəetmə və sistemin səmərəliliyinə diqqət yetirməyə can atırdıq. Azərbaycanlı şirkət üçün ən uyğun yolları müəyyənləşdirmək məqsədi ilə, öz təbii mühitində inkişaf etməsi və “burada işlər bu cür aparılır” stereotipləri qırmaq üçün müxtəlif yanaşmaları, sistemləri, qaydaları sınaqdan keçirdik və hətta çoxmillətli direktorlar şurasını işə götürdük.
Qrupumuzun bir hissəsi və ölkədə aparıcı proqram inkişaf şirkəti olan ATL Tech-də tətbiq etdiyimiz müxtəlif təcrübələrdən, uğurlu və uğursuz sınaqlardan bir neçə əsas yanaşmalar barədə danışacağam.
Meritokratiya ideyası
Müxtəlif nəşrlər və yazılarımdan müşahidə etdiyiniz kimi, ən sevdiyim kitablardan biri Bridgewater-in qurucusu Rey Dalionun “Prinsiplər” kitabıdır. Meritokratiya fəlsəfəsini çox aydın şəkildə öyrətməsi mənə o kitabı çox sevdirdi. 2019-cu ilin əvvəlindən biz bu strategiyanı uğurla həyata keçirdik. Reyə görə meritokratiya “ağıllı, sərbəst düşüncəyə malik insanların bir araya toplaması, onların fikir ayrılığını səmərəli, kollektiv düşüncə yolu ilə etibarlı ölçüdə həll etməsi istənilən qərar qəbuletmə sistemindən yaxşı nəticə verəcək”.
Real iş həyatında bunun anlamı nədir? Bu prinsipə əməl etmək üçün bir neçə üsul seçirik.
1. ATL Tech-in top rəhbərliyi aylıq və ildə bir dəfə strateji görüşlər keçirir. Biz hər bir əməkdaşa görüş barədə email göndərir, uğurlarımızı, hədəflərimizi, uğursuzluqlarımızı və qərarlarımızı açıqlayırıq. Bununla biz “radikal şəffaflıq” mənimsəmiş oluruq.
Ən yenilikçi şirkətlərin etdiyi kimi biz də 110 əməkdaşımızı öz fikirlərini daima bölüşməyə təşviq edirik. Ancaq, biz bir neçə addım öndəyik. İl ərzində, iki əsas məqama diqqəti yönəltmək üçün çox sayda anonim və anonim olmayan sorğular keçirdik: daha yaxşı idarə etmək və səmərəliliyi artırmaq üçün nələr edə bilərik. Biz ATL Group rəhbərliyi olaraq “ideyanın kimdən və haradan qaynaqlandığı ilə deyil, onun üstünlüyü və şirkətə necə dəyər qatacağı” anlayışını təbliğ etdik. Təkcə sözdə deyil, eyni zamanda işçilərimizin şəxsi fikirlərini üz-üzə açıq şəkildə danışması üçün şərait yaratdıq. Bu prinsipi həyata keçirəndən sonra ofisimizdəki “Təkliflər qutusu”na ehtiyac qalmadı (bəli, qutunun açarı təkcə məndə idi).
Yuxarıda qeyd olunan iki prinsipi tətbiq etməklə, hər komanda üzvünün bizim hara getdiyimizi və hansı cür fikirlərin şirkətə dəyər verə biləcəyini anladığına əmin oluruq. Nəticədə, onlar şirkətimizi irəli aparmaq üçün əllərindən gələni edir və biz də ATL Group rəhbərliyi olaraq açıq fikirliliyi qorumalı və dəyişikliyə hazır olmalıyıq.
Platformalar və alətlər, təşkilatımıza daxil etdik
- Texniki qrupumuzun quruluşu çevik çarpışma metodologiyasına uyğunlaşdırıldı.
- Proqram təminatımızı inkişaf etdirən layihələrimizi idarə etmək üçün Slack və Jira tətbiq etdik.
- Zoom əməkdaşlıq video zəngləri. Bu barədə xüsusi bir səbəbə görə ətraflı məlumat vermək istərdim. Mükəmməl komanda üzvlərimizdən bir neçəsi, işçilərin evdən və ya başqa istənilən yerdən sistemə daxil olaraq işləməsinə icazə verməyimizi təklif etdilər. Bəli siz doğru anladız. ATL Tech-dəki işçilərimiz vəzifələrini yerinə yetirmək üçün ofisə gəlmək məcburiyyətində deyillər və zoom / skype vasitəsilə iclaslarda iştirak edə bilərlər.
- Digər bir nümunə isə ATL Group konsaltinqindəki marketinq komandamız gündəlik vəzifələrini idarə etmək üçün bitrix24 platformasından istifadə edir.
- DevOps sisteminin ATL Tech-də tətbiqi.
- Sənədləşmə işlərini və vaxta qənaət üçün ATL Group Portal vasitəsi ilə müxtəlif sorğuları (tətil, alış, iş gəzintisi, istirahət günü, avtomobil sifarişləri) təsdiqləyir və yaradırıq.
- Bu yaxınlarda, Talhunt adlı işə qəbul idarəetmə sistemimizin daxili istifadəsinə başladıq. Bu sistem vasitəsi ilə insan resursları (HR) üzrə menecer və komanda rəhbərləri boş iş yerləri yarada, axtarış apara, qiymətləndirə, görüş günlərini təyin edə və işçilərin qeydiyyatı proseslərini virtual edə bilər. Bu nailiyyətə görə Talhuntun komanda üzvlərinə təşəkkür edirəm.
İnsanlar
Əvvəla, mən həmişə tapa biləcəyim ən yaxşı mütəxəssisi işə götürməyə çalışmışam. İllər boyu onları dəyərləndirmək, yenidən hazırlamaq və onlarla uzunmüddətli şəxsi və peşəkar münasibət qurmaq üçün əlimizdən gələni etməyə çalışdıq. 2015-ci ilin fasiləsi ilə əlaqədar və o vaxtdan bu günə təxminən 40 işçimizin xarici ölkələrə köçdüyünü və Facebook, Accenture, Hub group, Ernst və Young, Volvo və s. kimi şirkətlərdə işləməyə başladığını müşahidə etdik. Biz immiqrasiya etmək üçün müxtəlif səbəblərin olduğunu bilir və problemin yalnız yaratdığımız iş mühiti ilə bağlı olmadığını başa düşürük. Bu daha çox makroiqtisadi səbəblərə söykənir. Gələcək paylaşımlarımda bu mövzuya toxunacağam.
Bu kimi amillərə baxmayaraq, çox istedadlı komanda ilə xoş təsir bağışlaya bilmişik.
Ən sadəsi “İnsanlar” başlığının təməlidir.
Bir mütəxəssisi işə götürməzdən əvvəl onda 2 şeyi dəyərləndirirəm: işi görmə bacarığını və şirkətə dəyər qatmasını.
Uzun sözün qısası, açıq düşüncə ilə tolerantlıq və müxtəlifliyə nail olmaq olar. Şəxsən mən təhsil və keçmiş fəaliyyəti şəxsi bacarıqlar qədər əsas götürmürəm. Cinsindən, yaşından, irqindən, dinindən və təhsil səviyyəsindən asılı olmayaraq hər kəs ATL Group-un bir hissəsi ola bilər. İnanıram ki, seçilmiş işə qəbul strategiyası bizi hədəflərimizə daha da yaxınlaşdırır və ötən illərin nəticələri buna sübutdur.
Daha əvvəl dediyim kimi, təbiətinə görə davamlı innovasiyanın dəqiq bir tərifi yoxdur. Gələcəyi dəyişdirən bu mövzuya dair fikrim qeyri adi ola bilər, amma fikrimcə bu problemi həll etməyin müxtəlif yolları mövcuddur. Fikrimcə fərdlər, təşkilatlar və cəmiyyətlər harada olduqları və harada olmaq istədikləri barədə dəqiq bir araşdırma aparmalıdırlar. Yalnız bundan sonra onlar bu sözü geniş mənada anlayaraq öz səmərəliliyinin artırılmasının müxtəlif yollarını araşdıra bilərlər. Bunun heç bir təlimi yoxdur, hər bir mühit bir çox cəhətdən fərqlənir. Təqib etməyin ən yaxşı yolu araşdırma ilə başlamaqdır.
